- iść
- iść {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk IXd, idę, idzie, idź, szedł, szła, szli {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przemieszczać się w określonym kierunku, stawiając nogi tak, że w każdej chwili przynajmniej jedna dotyka podłoża; stąpać, kroczyć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść pieszo, piechotą, na piechotę. Iść wolno, szybko. Iść śmiało, ostrożnie, z godnością. Iść wolnym krokiem. Iść naprzód, przed siebie. Iść w tył. Iść na palcach. Iść pod ramię, pod rękę z kimś. Iść o kulach. Iść gęsiego{{/stl_10}}{{stl_10}}. Dzieci idą parami. Iść przed kimś, za kimś. Iść ulicą. Iść przez park. Iść po schodach, po drabinie. Iść po błocie. Iść do domu, do sklepu, do pracy. Koń idzie stępa. Gdzie idziesz? {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'udawać się dokądś w określonym celu': {{/stl_7}}{{stl_10}}a) {{/stl_10}}{{stl_7}}'żeby wziąć w czymś udział': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść na spacer, na zebranie, na mszę, na obiad, na przyjęcie, na koncert, na film. Iść na wojnę. Iść z wizytą. Iść w gości.b) {{/stl_10}}{{stl_7}}'żeby załatwić jakąś sprawę': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść do lekarza, do fryzjera, do kosmetyczki. Iść do sądu. Iść ze skargą, z prośbą, z podaniem. {{/stl_10}}{{stl_7}}c) {{/stl_7}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'żeby coś zjeść, wypić': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść na kawę, na lody, na piwo.d) {{/stl_10}}{{stl_7}}'żeby coś przynieść, kupić, uzyskać; kogoś przyprowadzić': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść po chleb, po papierosy. Iść na ryby, na grzyby, na jagody. Iść po lekarza, po dziecko do przedszkola.e) 'żeby poddać się czemuś': Iść na zastrzyk, na zabieg, na operację. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'być gdzieś skierowanym, zabieranym; skazanym na coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść do więzienia, do niewoli. Iść na tortury, na śmierć. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zaczynać robić coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść spać. Iść jeść. Iść umyć ręce. Iść oglądać telewizję, czytać książkę. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozpoczynać w życiu jakiś nowy okres; rozpoczynać naukę czegoś, pracę gdzieś itp.': {{/stl_7}}{{stl_10}}Córka w tym roku idzie do szkoły. Syn idzie do trzeciej klasy. Iść na studia. Iść do pracy. Iść na rentę, na emeryturę, na urlop. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'podejmować jakieś studia; obierać jakiś zawód': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść na medycynę, na polonistykę, na prawo. Ktoś idzie na księdza, na marynarza. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'atakować, nacierać; podejmować walkę': {{/stl_7}}{{stl_10}}Iść na wroga. Iść do szturmu, do ataku. Iść na bagnety, na szable. Iść na bój. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o pojazdach: jechać, płynąć, lecieć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Słychać idące pociągi. Czwórka już szła. Samoloty idą wysoko. Czy ten autobus idzie do dworca? {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o przedmiotach, towarach itp.: być dostarczanym': {{/stl_7}}{{stl_10}}List idzie dwa dni. Węgiel idzie za granicę. Pieniądze idą do banku. 10. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o niektórych elementach przyrody: posuwać się, płynąć, lecieć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chmury idą po niebie. Słońce szło ku zachodowi. Wiatr idzie od morza. 11. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o płynach: lać się, płynąć, ciec': {{/stl_7}}{{stl_10}}Komuś łzy idą z oczu, krew idzie z nosa. Rurami idzie woda.12. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o głosach, zapachach, świetle: rozchodzić się, rozlegać się, rozprzestrzeniać się, wydobywać się': {{/stl_7}}{{stl_10}}Z kuchni szedł zapach pieczonego ciasta. Głos idący z góry. Blask idący od tafli jeziora. Szum fal idzie od morza.13. {{/stl_10}}{{stl_7}}'działać, funkcjonować sprawnie; być w ruchu; nie stać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zegarek idzie. Maszyny idą. Pralka nie idzie, zepsuła się.14. {{/stl_10}}{{stl_7}}'odbywać się, toczyć się, przebiegać (zwłaszcza pomyślnie, zgodnie z oczekiwaniami) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Handel, interes idzie dobrze. Robota idzie powoli. Wszystko idzie po staremu. Nauka mu nie idzie. Nic mi dziś nie idzie. Jak ci idzie w szkole, w pracy?15. {{/stl_10}}{{stl_7}}'być przeznaczonym do czegoś, używanym na coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Cała pensja idzie na żywność. Odpady idą do przerobu. Gorsze jabłka idą na marmoladę.16. {{/stl_10}}{{stl_7}}'rozciągać się w którymś kierunku; znajdować się w jakimś miejscu': {{/stl_7}}{{stl_10}}Trasa idzie przez miasto. Paski na swetrze idą w poprzek. Wokół domu szedł wysoki płot. Napisy idą na dole ekranu.17. {{/stl_10}}{{stl_7}}'występować w jakiejś kolejności w czasie lub przestrzeni; następować jeden po drugim': {{/stl_7}}{{stl_10}}Prognoza pogody idzie na koniec. Najpierw idzie przemówienie przewodniczącego. W doniczce na dno idzie warstwa piasku, dopiero potem ziemia.18. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o czasie, jednostkach, okresach czasu: upływać, uciekać, mijać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Lata idą. Czas idzie tu wolniej. Dni idą szybko.19. {{/stl_10}}{{stl_7}}'nadchodzić, zbliżać się w czasie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Idą nowe czasy. Idzie wiosna. Idą wielkie zmiany w naszym życiu. Idą święta, wakacje. Idzie burza.20. {{/stl_10}}{{stl_7}}'być nadawanym, emitowanym, granym np. w teatrze, kinie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Co idzie w kinie? W telewizji idzie ciekawy program. W teatrze idzie sztuka Mrożka.21. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o czymkolwiek: przemieszczanie się w jakiś sposób': {{/stl_7}}{{stl_10}}Balon idzie w górę. Kamień idzie na dno.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_8}}{coś} {z czymś} {{/stl_8}}{{stl_7}}walczy [idzie] o lepsze; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}idzie [i in.] swoim trybem [torem, swoją koleją]; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}idzie [poszło] na karb {{/stl_7}}{{stl_8}}{czegoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}idzie [poszło] naprzód; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}idzie [szło] jak krew z nosa; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}idzie jak po grudzie; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}idzie jak z kamienia; akcje {{/stl_7}}{{stl_8}}{czyjeś} {{/stl_8}}{{stl_7}}idą [poszły] w górę [zwyżkują]; chodzić [iść i syn.] jak ślimak; chodzić [iść] na pasku {{/stl_7}}{{stl_8}}{czyimś, u kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}; chodzić [iść, pójść] na żebry [po żebrach]; chodzić [iść] prostą drogą; chodzić [iść, pójść] pod kościół; chodzić [iść, pójść] po prośbie; chodzić [iść] ślad w ślad [trop w trop]; co za tym idzie; daleko idący; jak ({{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś}{{/stl_8}}{{stl_7}}) idzie; karta {{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}(nie) idzie; oczko leci [idzie, poleciało, poszło] {{/stl_7}}
Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.